مطلوب و بی نقص نشان دادن مسئله باستان گرایی / نفی هویت اسلامی

پایگاه خبری تحلیلی فرقه نیوز: امروز جریان باستان‌گرایی تبدیل به یک گفتمان عمومی شده است و حتی نسل جوان، بدون مطالعه، بررسی و تحقیق، تلاش می‌کنند این موضوع را پررنگ جلوه دهند و گاه در مسیر مقابله با هویت اسلامی و ایرانی حرکت می‌کنند. برای بررسی و واکاوی این موضوع، با حجت‌الاسلام مهدی هنرجو کارشناس نقد زرتشت و باستان‌گرایی به گفت‌وگو می‌نشینیم.

فرقه نیوز: جریان باستان گرایی در ایران چه رابطه با هویت اسلامی انقلابی دارد؟

جریان باستان گرایی اصل و اساس آن بر مقابله و مواجه با اسلام ایجاد شد بطوریکه این مقوله فقط در ایران نیست بلکه در کشور‌های دیگر نیز مشاهده می‌شود و هر کشور و منطقه‌ای که دین اسلام یا ادیان خودش در خاورمیانه داشتند زمانی که به پیشینه خودشان مراجعه کنند بطورمثال مصر و عراق پاکستان و... بر روی پول خود نیز مسئله باستان مشهود است.

پس اصل جریان باستان گرایی ملاکش بر این است که با مقوله اسلام و با کشور‌هایی که این اندیشه اسلامی داشتند مقابله و مواجهه داشته است.

اما در مورد هویت که با اسلامی و انقلابی چه کار‌هایی نموده است دیدگاه زمان پهلوی بر این بود که با این باستان گرایی دروازه‌های تمدن را در پیش داشتیم ولی اسلام ما را از این دروازه‌ها عقب راند که تصور جشن‌های ۲۵۰۰ ساله سبب شده که با آن حجم جریان‌های باستان گرایی را ایجاد و هزینه‌های نظام طبقاتی بین مردم و پادشاهان ایجاد کردند؛ که هدف آن تنها در یک چیز بوده است که نه به اسلام، بعبارتی برگردیم به ایران باستان با تاریخ ۲۵۰۰ ساله آن، شکوه و عظمت قدیم که مردم ایران را ازملت خودش و هویت ملی خود دور کند.

 

جریان باستان گرایی اصل و اساس آن بر مقابله و مواجه با اسلام ایجاد شد بطوریکه این مقوله فقط در ایران نیست بلکه در کشور‌های دیگر نیز مشاهده می‌شود

این در حالی است که اگر اسلام به این موضوعات مثل پهلوی می‌پرداخت دیگر به جنبه باستانی آن پرداخته نمی‌شد پس می‌بینیم خود اسلام هم نسبت به تمدن‌های گذشته اهتمام جدی دارد و رویه آن بر این است که می‌تواند از تمدن محتوایی استفاده نماید که مقوله شرک انکار خداوند متعال مد نظر نباشد و آن را مورد توجه قرار می‌دهد که به قولی اسلامیزه باشد.

در صورتی است که باستان گرایی فقط مقوله تمدن مدنظرشان است و بحث‌های هویتی را هویت غرب را مد نظر قرار می‌دهند که کلا از پیشینه ایران باستان خارج است که حال مقوله کرامت انسان‌ها در تمدن غربی کنار گذاشته می‌شود و از جهتی هم اسلام این را مورد مد نظر قرار داده است ولی باستان گرا‌ها نمی‌خواهند ببینند.

در کنار آن بحث معنویت هم به آن جایگاه و حقوق که مورد کرامت انسان‌ها مدنظرش بوده است و حتی انقلاب اسلامی نیز این مسئله را مورد توجه قرار داده است بهر حال این آثار باستانی پس از انقلاب هیچ خلل بهشان وارد نشده است و مورد اهتمام و توجه جدی قرار گرفته است که مقام معظم رهبری در بازدید‌های خودشان آثار باستانی را توجه جدی نشان دادند که خودش تفکر متعادل اسلامی است.

فرقه نیوز: معرفی پاسارگاد به عنوان «مقبره کوروش» چه پیامد‌های فرهنگی و هویتی داشته است؟

در پاسخ به این سئوال می‌توان گفت که آن چیزی که امروز مشهود است این منطقه مقبره مادر حضرت سلیمان است و اگر شما نماد‌های گذشته را نگاه کنید می‌بینید که اینجا به قولی مورد اهتمام بوده است البته برخی از ستون‌ها آیات قرآن بوده است و هر چند برای گذشته نیست، اما یک دوره بوده است.

حتی در جریان‌های مختلف مورخین نیز این مسئله را می‌گفتند بهرحال این مقبره به مشهد‌ام النبی هم معروف بوده است و در متون قاجاری بسیار شناخته شده بود و به این نام معروف بوده است و تا زمان قاجار به این نام شناخته می‌شده است؛ و حتی افرادی مثل آرمینیوس وامبری، جاسوس انگلیسی، خانم دیالافوا و جیمز موریه اذعان به منطقه‌ای داشتند که مربوط به مادر سلیمان است و خانم‌ها اجازه داشتند فقط به این منطقه وارد شده است.

درخصوص پیامد‌های فرهنگی امروزه در این محل یک تجمعی برای برخی از جریان‌های باستان گرایی شده بود که بدون این که برنامه خاصی داشته باشند محلی برای عقده گشایی و ایجاد دوگانه‌ای در بحث فرهنگ و تمدن ایران اسلامی داشته‌اند که قولی با شعار‌های آریایی بودن و آزادی اندیشه مورد اهتمام دارند.

این که منطقه پاسارگاد مقبره کوروش یا مادر حضرت سلیمان است نیاز به بحث بررسی بیشتر دارد بهرحال وقتی واقعیت را نگاه می‌کنیم این منطقه مقبره مادر حضرت سلیمان نیست بلکه مقبره کوروش است که نیاز به بررسی بیش‌تر دارد که اگر واقعا مقبره کوروش است باید بررسی شود.

بهرحال اینجا از منظر فرهنگی و هویتی سبب ایجاد آسیب‌هایی شده است که باعث دوگانگی فرهنگ اسلامی با فرهنگ ایرانی می‌کند.

در آثار تاریخی باستانی و اسلامی دوجنبه آن با همدیگر یکی شده‌اند تا مثل شکری که در آب حل شده است که آمیزه‌ای از ایرانی و اسلامی است.

اما در مقبره کوروش اگر با نگاه اندیشه باستان گرا‌ها بروید آنان با اسلام مقابله می‌کنند و هنجار فرهنگی را تبدیل به ناهنجاری فرهنگی می‌کند؛ و جدا از آن ذهنیت را به دروغ نادرست و جعلی اهتمام می‌داریم و همه مردم هم قبول می‌کنندکه یک رویه مخالف و ناهمسو را به اسم مقبره بگذاریم و در کنار آن کوروش معرفی کنیم و یک عده مردم هم قبول نمایند و بعد از آن مراسم‌های هفت آبان مدنظر قرار بگیرد و سلسله وار شعار‌هایی نیز به آن داده می‌شود.

فرقه نیوز: به نظر شما، چرا بخش تاریک تاریخ (برده‌داری، روابط جنسی دربار، تجمل‌گرایی) در روایت‌های رسانه‌ای حذف می‌شود؟

در پاسخ به سئوال سوم ما یک مقوله‌ای داریم به نام مدیریت افکار که حالا من در بحث رساله دکتری سعی بر این بوده است که این را مد نظر قرار دهم و آن انتخاب‌های گزینشی یا به نوعی جهت دهی به افکار عمومی ما در مورد ایران باستان بوده است می‌بینیم بیشتر همه چیز در ایران باستان مطلوب بوده است و این در حالی است که بحث‌هایی همچون برده داری، روابط جنسی دربار، تعدد زنان بالا، تجمل گرایی، برادر کشی دربار و نظام طبقاتی وجود داشته است که این‌ها را نگفته‌اند و ایران باستان را بی نقص و اسطوره‌ای بیان کرده‌اند؛ بنابراین اگر جریان باستان گرایی با هویت اسلامی مطرح می‌شود با وجود قبولی برده داری، اما در اسلام برنامه ریزی می‌شود تا آن برده داری را برطرف کند.

مثلا شما در برخی از جنبه‌های احکام و فقهی اسلامی برای برطرف شدن برده باید بنده‌ای را آزاد کنید و یا کمکی که بتوان انجام دهید؛ و یا از جهت دیگر که مورد بحث است مثلا برده داری که در زمان کوروش می‌شود که ایشان در منشور اش آن را برانداخت ولی وقتی وارد منشور کوروش می‌شوید می‌بینید که ترجمه جعلی ایجاد شده است؛ و از آن طرف در اسلام گفته می‌شود که مسلمان‌ها برده داری می‌کردند و یا در رابطه جنسی افراط‌هایی وجود داشت که از آن طرف ایران باستان مقابله با هویت اسلامی کند و ایران باستانی باشد که بی نقص، جایگاه خیلی رفیع، برده داری بدون روابط جنسی و تجمل گرایی که کوروش خیلی از جنگ‌ها را شرکت کرده ولی کشتاری انجام نداده است و همه باور می‌کنند و این جهت دهی به ذهن و فکر است که به کمک رسانه‌ها بخواهند بدون هیچ بررسی، تجزیه و تحلیل و منطقی مورد توجه قرار داد و با واقعیت‌های منفی باستان برای سرکوب کردن فرهنگ ایرانی و اسلامی مقابله کرد.