گسترش ظلم و فساد و تحلیل علامت‌ها و شرایط ظهور امام عصر (عج)

پایگاه خبری تحلیلی فرقه نیوز: در روایات شیعه، از جمله روایتی معتبر از امام صادق علیه‌السلام، آمده است: «یَمْلَأُ اللهُ به الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلماً وَ جَوْراً»؛ یعنی خداوند زمین را به واسطه ظهور امام عصر پر از عدل و داد می‌کند، همان گونه که پیش از آن از ظلم و جور پر شده بود (کتب معتبر روایی شیعه).

تحلیل دلالی و مضمونی این روایت نشان می‌دهد که گسترش ظلم و فساد، شرط ظهور نیست بلکه نشانه و علامت نزدیکی ظهور است. شرط ظهور مجموعه‌ای از مقدمات تحصیل‌کردنی است: فراهم شدن برنامه جامع الهی، حضور رهبر الهی، آمادگی عمومی مردم و یاران حضرت. مانند ورود وقت نماز: تحقق شرایط باعث وجوب نماز می‌شود، اما اذان و علائم، نشانه و هشدار ورود وقت هستند.

برداشت نادرست از روایت به معنای الزام گسترش ظلم برای ظهور، با عقل و قرآن و سیره معصومان تضاد دارد. ظلم و فساد سبب غیبت شد و اکنون قرار دادن آن به عنوان شرط ظهور مستلزم تناقض است. قرآن کریم می‌فرماید: «وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ» (اسراء، ۳۳)؛ یعنی مبارزه با ظلم و دفاع از مظلوم، فریضه‌ای قطعی است. هیچ عاقلی شرط حضور معلم در کلاس را بی‌نظمی و شورش دانش‌آموزان نمی‌داند؛ بنابراین گسترش ظلم نمی‌تواند شرط ظهور باشد، بلکه نشانه‌ای است که نشان‌دهنده آستانه وقوع آن است.

برای درک تفاوت میان شرایط و علائم ظهور، می‌توان مثال‌هایی آورد: همان‌طور که تحقق شرایط ورود وقت نماز (وجود وضو، طهارت، ورود وقت) باعث وجوب نماز می‌شود، اذان و اعلان وقت نشانه و علامت هستند؛ یا بخار خارج شده از کتری نشانه جوش آمدن آب است، اما علت و شرط آن حرارت، آب و ظرف مناسب است. به همین ترتیب، گسترش ظلم و فساد، مانند بخار کتری، تنها نشانه و علامت است و شرط تحقق ظهور نیست.

در طول تاریخ، قیام امام حسین علیه‌السلام نمونه‌ای عملی از مبارزه با ظلم و فساد و فراهم کردن شرایط تحقق عدالت الهی است. امام با ایستادگی در برابر طاغوت بنی‌امیه نشان داد که ظهور منوط به سکوت یا گسترش فساد نیست و مبارزه با ظلم، وظیفه‌ای الهی و عقلی است.

علائم ظهور امام عصر شامل نشانه‌های حتمی و غیر حتمی است: قیام یمانی، خروج سفیانی، قتل نفس زکیه و اعلان آسمانی، که هریک نشان‌دهنده نزدیکی ظهور هستند، اما تحقق آنها شرط نیست. این علائم، هشدار و راهنمای عملی برای آماده شدن جامعه است.

در عصر حاضر نیز گسترش ظلم و فساد، از منظر اجتماعی و سیاسی، می‌تواند علامتی از نزدیک شدن ظهور باشد؛ اما وظیفه ما فراهم کردن شرایط ظهور است: مقابله با ظلم و فساد، ایستادگی در راه عدالت، مقاومت ملت‌ها و پیروی از سنت معصومان. سکوت یا مشارکت در ظلم، برخلاف عقل، قرآن و سیره معصومان است. همان‌طور که تجربه تاریخی نشان داده، ظلم سبب غیبت و فاصله گرفتن جامعه از عدالت شده است، نه باعث ظهور؛ بنابراین می‌توان جمع‌بندی کرد:

• شرایط ظهور تحصیل‌کردنی، مستلزم تلاش و آمادگی است و شامل برنامه جامع الهی، حضور رهبر الهی و یاران حضرت می‌شود.
• علائم ظهور، نشانه‌های وقوع یا نزدیکی آن هستند، مانند گسترش ظلم و فساد، اما تحقق آنها شرطی برای ظهور نیست.
• برداشت نادرست از روایت موجب انفعال و سکوت در برابر ظلم می‌شود، که با عقل، قرآن و سیره معصومان در تضاد است.
• مبارزه با ظلم و فساد، ایستادگی در راه عدالت و آمادگی عمومی مردم، محور عملی تحقق شرایط ظهور است.
• روایات و تاریخ نشان می‌دهند که گسترش ظلم و فساد نباید بهانه‌ای برای تنبلی، سکوت یا مشارکت در ظلم شود، بلکه باید الهام‌بخش فعالیت، مقاومت و آمادگی جامعه برای ظهور باشد.

این تحلیل نشان می‌دهد که ظهور امام عصر، نتیجه تلاش جمعی برای تحقق عدالت و فراهم کردن شرایط است، نه نتیجه تماشای گسترش ظلم و فساد. علامت‌ها هشدار می‌دهند و شرایط، مسیر را می‌سازند.