خبری تحلیلی فرقه نیوز

کد خبر: ۳۸۰۱
تاریخ انتشار: 26 دی - 1394 13:21

سب و لعن از منظر قرآن و امام علی علیه السلام

حکمت قرآن کریم به حدی است که اسامی کافران و مشرکان و منافقین و اولیای خدا را حتی در امت های گذشته نیز ذکر نکرده و در این امت نیز به عنوان مدح و ثنا جز نام رسول خدا و در مقام نکوهش جز نام ابولهب آورده نشده. این اسلوب حکیمانه را پیامبر اعظم در طول حیات خویش نیز تا حد زیادی بکار بسته و جز در موارد نادری به عنوان نکوهش تصریح به نام افراد نکرده است.
آیت الله شیخ حسین الراضی - امام جمعه منطقه الاحساء عربستان 
مساله ای که از قدیم وجود داشته و همچنان مشکل ساز است فتنه مذهبی مرتبط با مساله سب و لعن است. 
این مساله در صدر اسلام به عنوان یک مشکل مطرح و نیازمند راه حل بوده و از جمله کسانی که در راستای حل این مشکل گام برداشته ائمه اطهار ودر راس آنان امیر المومنین بودند. 
ایشان پیوسته فرزندان و خانواده و یاران و شیعیان خود را بر اساس والاترین مکارم اخلاق و صفات پسندیده تربیت می نمودند و آنها را از اخلاق ناشایسته بر حذر می داشتند تا شان خود را بالاتر از چنین امور ناپسندی که شایسته مؤمنین نیست بدانند که موجبات کینه توزی و گسستن پیوند های وحدت از یکدیگر در جامعه فراهم می کند. 
قبل از پرداختن به دیدگاه حضرت امیرعلیه السلام به معنای لغوی و قرآنی لعن اشاره می کنیم. 
 
معنای لغوی لعن: 
آنچه از سخن لغویان بر می آید این است که لعن دو نوع است. 
1- لعن خداوند که همان مطرود ساختن از رحمتش می باشد و به خداوند متعال اختصاص دارد. 
2- لعن مردم که همان سب و دشنام و نفرین می باشد. بنابراین نسبت میان سب و لعن عموم و خصوص من وجه است. 
 
معنای لعن در قرآن: 
می توان از زوایای مختلفی به لعن در قرآن پرداخت. حالت اول اینکه ببینیم چه کسی لعن را مورد استفاده قرار می دهد. خداوند یا مردم؟ 
اگر لعن از جانب خدا باشد معنای دوری از رحمت الهی و نوعی عذاب است و اگر از طرف مردم باشد به معنای نفرین کسی که شایسته عذاب است، می باشد و نوعی طلب برای دوری او از رحمت خدا و نزول عقاب الهی بر اوست. 
حالت دوم این که به آیات قرآن که در رابطه با لعن سخن گفته به صورت جامعی نگاه شود و وجه اشتراک میان لاعن و ملعون و خود مفهوم لعن در نظر گرفته شود. 
 
حالات لعن در قرآن 
مفسرین چهار وجه برای لعن ذکر کرده اند که در آیات متعددی وجود دارد: 
حیری نیشابوری م431 هجری در کتاب «اوجه القرآن» می گوید: لعن دارای چهار وجه است. سپس آن را ذکر کرده و برای هر کدام به آیاتی استناد نموده است. ما این وجوه چهارگانه را با افزودن بعضی دیگر از آیات مناسب با آن ذکر خواهیم کرد. 
1- عذاب: 
در این رابطه آیاتی وجود دارد که در آن ها از واژه لعن معنای عذاب اراده شده از جمله: 
الف: سخن خدا در نقل قول از کفار: ﴿وَقَالُوا قُلُوبُنَا غُلْفٌ بَلْ لَعَنَهُمُ اللَّهُ بِکُفْرِهِمْ فَقَلِیلاً مَا یُؤْمِنُونَ﴾ (البقرة:88 
«و گفتند: دلهاى ما در غلاف است. [نه، چنین نیست‏] بلکه خدا به سزاى کفرشان، لعنتشان کرده است. پس آنان که ایمان مى‏آورند چه اندک شماره‏اند.» 
ب: ﴿إِنَّ الَّذِینَ یَکْتُمُونَ مَا أَنْزَلْنَا مِنَ الْبَیِّنَاتِ وَالْهُدَى مِنْ بَعْدِ مَا بَیَّنَّاهُ لِلنَّاسِ فِی الْکِتَابِ أُولَئِکَ یَلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَیَلْعَنُهُمُ اللَّاعِنُونَ﴾ (البقرة:159) «کسانى که نشانه‏هاى روشن، و رهنمودى را که فرو فرستاده‏ایم، بعد از آنکه آن را براى مردم در کتاب توضیح داده‏ایم، نهفته مى‏دارند، آنان را خدا لعنت مى‏کند، و لعنت‏کنندگان لعنتشان مى‏کنند.» 
در اینجا لعنت خدا همان عذاب او برای کافران است و لعنت مردم نفرین آنهاست و خواهد آمد که لعنت خداوند با مردم متفاوت است. 
ج: ﴿مِنَ الَّذِینَ هَادُوا یُحَرِّفُونَ الْکَلِمَ عَنْ مَوَاضِعِهِ وَیَقُولُونَ سَمِعْنَا وَعَصَیْنَا وَاسْمَعْ غَیْرَ مُسْمَعٍ وَرَاعِنَا لَیّاً بِأَلْسِنَتِهِمْ وَطَعْناً فِی الدِّینِ وَلَوْ أَنَّهُمْ قَالُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَاسْمَعْ وَانْظُرْنَا لَکَانَ خَیْراً لَهُمْ وَأَقْوَمَ وَلَکِنْ لَعَنَهُمُ اللَّهُ بِکُفْرِهِمْ فَلا یُؤْمِنُونَ إِلَّا قَلِیلاً﴾ (النساء:46) 
«برخى از آنان که یهودى‏اند، کلمات را از جاهاى خود برمى‏گردانند، و با پیچانیدن زبان خود و به قصد طعنه زدن در دین [اسلام، با درآمیختن عبرى به عربى‏] مى‏گویند: «شنیدیم و نافرمانى کردیم و بشنو [که کاش‏] ناشنوا گردى.» و [نیز از روى استهزا مى‏گویند:] «راعنا» [که در عربى یعنى: به ما التفات کن، ولى در عبرى یعنى: خبیث ما،] و اگر آنان مى‏گفتند: «شنیدیم و فرمان بردیم، و بشنو و به ما بنگر»، قطعاً براى آنان بهتر و درست‏تر بود، ولى خدا آنان را به علّت کفرشان لعنت کرد، در نتیجه جز [گروهى‏] اندک ایمان نمى‏آورند.» 
د: ﴿أُولَئِکَ الَّذِینَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ وَمَنْ یَلْعَنِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ نَصِیراً﴾ (النساء:52) 
«اینانند که خدا لعنتشان کرده، و هر که را خدا لعنت کند هرگز براى او یاورى نخواهى یافت.» 
ح: ﴿إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ وَأَعَدَّ لَهُمْ عَذَاباً مُهِیناً﴾ (الأحزاب:57) 
«بى‏گمان، کسانى که خدا و پیامبر او را آزار مى‏رسانند، خدا آنان را در دنیا و آخرت لعنت کرده و برایشان عذابى خفّت‏آور آماده ساخته است.» 
ط: ﴿أُولَئِکَ الَّذِینَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فَأَصَمَّهُمْ وَأَعْمَى أَبْصَارَهُمْ﴾ (محمد:23) / اخوت
 
فایل ضمیمه ( پی دی اف )
 
سب و لعن از منظر قرآن و امام علی علیه السلام
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
نظرات بینندگان
آخرین اخبار