پایگاه خبری تحلیلی فرقه نیوز: مراسم رونمایی از کتاب «زبانهای مقدس، متنهای مقدس» نوشته جان سویر و ترجمه دکتر منصور معتمدی، با حضور جمعی از استادان، دانشجویان و پژوهشگران حوزه ادیان در دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد. این اثر ارزشمند توسط بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شده است.
در ابتدای جلسه، دکتر رئیسیان و دکتر حسنزاده، از استادان دانشکده الهیات، بهعنوان ناقدان کتاب، دیدگاههای خود را درباره محتوای علمی، ترجمه و نقاط قوت و ضعف کتاب ارائه کردند.
دکتر رئیسیان با تحسین ترجمه کتاب، اظهار داشت: ترجمه کتاب آنچنان روان و دقیق است که خواننده احساس نمیکند با اثری ترجمهشده مواجه است، بلکه گویی متن اصلی توسط خود دکتر معتمدی نوشته شده است.
وی در ادامه با اشاره به محتوای کتاب، به مسئله چالشهای پذیرش برخی متون در سنتهای دینی پرداخت و گفت: در کتاب به این مسئله اشاره شده است که در سنت یهودی، پذیرش کتاب غزل غزلهای سلیمان بهعنوان بخشی از عهد عتیق محل اختلاف بود؛ زیرا برخی علما آن را متنی اروتیک میدانستند و نه درخور کتاب مقدس. این نگاه، یادآور دیدگاه فرقه اجارده در سنت اسلامی است که معتقد بودند سوره یوسف نباید بخشی از قرآن باشد، چون روایت آن – بهزعم ایشان – با قداست متن وحی ناسازگار است.
در ادامه جلسه، دکتر منصور معتمدی، مترجم کتاب و استاد گروه ادیان دانشگاه فردوسی مشهد، به بیان اهداف ترجمه این اثر و مباحث نظری پیرامون زبان و دین پرداخت.
وی گفت: یکی از مبانی مهم در تقسیمبندی ادیان، مسئله متنمحوری است. یهودیت و اسلام بهروشنی در زمره ادیان متنمحورند، اما در مسیحیت، با تصویری متفاوت از عیسی مواجهیم؛ جایی که او خود بهمثابه «کلمه» یا متن تلقی میشود. این تفاوت، نکتهای کلیدی در گفتوگوهای میاندینی است.
معتمدی با اشاره به نقش زبانهای مقدس در تداوم فرهنگی گفت: بدون تردید، اگر قرآن نبود، زبان عربی امروز به این شکل باقی نمیماند. متن مقدس، به زبان قوام میبخشد.
او همچنین با تأمل در مفهوم «قداست»، افزود: واژه مقدس در سنتهای سامی همچون عبری و عربی، به معنای جداشده برای هدفی خاص است. اما همین قداست، گاه منجر به جداییافکنی افراطی شده و زبانهای خاصی مانند عربی یا عبری را بهعنوان زبانهای بهشتی برکشیده، در حالیکه زبانهای دیگر تحقیر شدهاند. با این حال، متفکرانی چون ابن حزم با نگاه بازتر، این دیدگاههای متعصبانه را به چالش کشیدند.
معتمدی با توجه به نکتهای که دکتر رئیسیان درباره غزل غزلهای سلیمان و سوره یوسف چنین گفت: این همان هدفی است که ترجمه این کتاب دنبال میکرد: درک لایههای مشترک میان متون مقدس و عبور از نگاه یکسویه.
پایان مراسم با رونمایی و جشن امضا
در پایان نشست، با حضور دکتر قبولی، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد، از کتاب «زبانهای مقدس، متنهای مقدس» بهصورت رسمی رونمایی شد و جشن امضای کتاب با حضور مترجم در خردادماه ۱۴۰۴ برگزار گردید.
گفتنی است این کتاب در ۲۷۸ صفحه و ۱۱ بخش در بهار ۱۴۰۴ نگارش و انتشار یافته است.