عمل به فرهنگ حسینی بهترین شیوه تبلیغ و جذب انسانها به تشیع است
در عزاداری هایمان دقت کنیم/لبیک واقعی به امام حسین (ع) دستگیری از مظلومان و رنجدیدگان است
لبیکی که به امام حسین (ع) می گوییم باید در هر روز و روزگاری خصوصیت ویژه متناسب با آن روز را داشته باشد
شیعه اینک از یک فرصت تاریخی برای نشر معارف اهل بیت (ع) برخوردار است
آیا مشکل انسان معاصر دعوای بین شیعه و سنی است؟
مشکل انسان معاصر بی عدالتی و فقر و تبعیض و فروپاشی اخلاقی است
اگر امام حسین (ع) امروز بودند، آیا به جای پیام های جهانی، به مشکل بخش کوچکی از مسلمانان می پرداختند؟
باید زیبایی های کلام وسیره اهل بیت (ع) را به گونه ای بیان کرد که با فطرت بشر امروز ارتباط برقرار کند
باید امام حسین (ع) را آنگونه معرفی کرد که یک غیر مسلمان هم ایشان را الگو بداند
محرم زمانی است که باید تجدید نیرو کنیم
قالبها و فرمها نباید با ارزشهای ما در تعارض باشد
محرم ماه معرفت است و نباید به عزاداری صرف بسنده شود
شایسته است روش های ما در محرم عمق معرفتی داشته باشد
محبت فرصتی است که مردم را به فرهنگ اهل بیت جلب کرد
باید با عمل خود معرف فرهنگ حسینی باشیم
زیارت اربعین سرشار از پیام های جهانی و انسانی است
ما باید یک تحول اخلاقی و فکری پیدا کنیم و نباید فکر کنیم که با جمع شدن و گریه کردن و اطعام مشکلات حل خواه شد
قمه زدن و توهین کردن در غرب، وهن شیعه استحزن واقعی با معرفت حاصل می شود و ریشه عزاداری حزن است
نمی توان منکر رخدادهای تلخ صدر اسلام شد اما باید از تاریخ به گونه ای استفاده کنیم که برای امروز مفید باشد
ما معتقدیم که داعش نماینده هیچ گونه اسلام نیست. یک جریان جعلی و انحرافی است
قوه تحلیل شیعیان از مهمترین دلایلی است که شیعه مکتبی داعش پرور نیست
به گزارش فرقه نیوز، حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد علی شمالی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری بین المللی شیعه (شفقنا)، اظهار کرد: فاصله عید غدیر و محرم فرصت مناسبی است که فکر و تأمل کنیم و ببینیم که وفاداری ما نسبت به اهل بیت (ع) چه اقتضایی در این روزگار دارد. و اینکه میگوییم کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا آیا فقط یک امر مبالغه آمیز و شعاری و یا یک حقیقت است؟!
لبیکی که به امام حسین (ع) می گوییم باید در هر روز و روزگاری خصوصیت ویژه متناسب با آن روز را داشته باشد
شمالی افزود : اگر کل یوم عاشورا یک حقیقت است ، لازمة اين است که برنامه های ما در هر محرم، علاوه بر اصول ثابتی که دارد باید ارتباطی با شرایط آن زمان هم داشته باشد و لبیکی که به امام حسین (ع) می گوییم باید در هر روز و روزگاری خصوصیت ویژه ای داشته باشد. یعنی در هر زمانی باید یک جور لبیک گفت. به عنوان مثال اگر در جایی سیل آمد و عده ای از مظلومین و محرومین و به ویژه از محبان اهل بیت (ع) از این بلای طبیعی رنج می برند لبیک ما به امام حسین ع این است که به داد این سیل زده ها برسیم و فقط این نیست که بنشینیم و عزاداری کنیم. اگر عده ای از بی سوادی و جهل رنج میبرند، لبیک ما به امام حسین(ع) این است که در راه تعلیم آنها فعالیت کنیم.
رییس مرکز اسلامی انگليس با بیان اینکه در اين زمان باید تأمل کنیم و ببینیم چه وظایفی نسبت به غدیر و محرم داریم، اظهار کرد: اولا شرایط کنونی شیعه بسیار حساس است. از طرفی فرصت های خوبی فراهم شده است چرا که روزی شیعیان را تنها در خاورمیانه و شبه قاره داشتیم. 50 سال قبل جمعیت شیعیان تقريباً تنها در محدوده لبنان تا هندوستان و از آذربایجان تا بحرین و شمال عربستان پراکنده بودند و تنها چهار زبان عربی، فارسی، ترکی و اردو در جامعه شیعی دیده میشد. اما امروزه و در حال حاضر تشیع در همه عالم منتشر شده و این همان چیزی است که امام صادق (ع) در دعای عهد تعلیم کردند و فرمودند: «عن جمیع المؤمنین و المؤمنات فی مشارق الارض و مغاربها سهلها و جبلها و برها و بحرها» وقتی می خواهید صلوات بفرستید قبل از اینکه از طرف خود بفرستید از طرف همهی مؤمنین و مؤمنات در همه شرق و غرب و شمال و جنوب بفرستید. یعنی امام صادق (ع) امروز را می دیدند چرا که در آن زمان در غرب و شرق عالم هستی شیعه ای وجود نداشت اما در حال حاضر کم و بیش در همه نقاط جهان شیعیان، مراکز آنها و کم و بیش علما حضور دارند.
وی با اشاره به اینکه انتشار پیروان اهل بیت(ع) و امکانات نسبی که دارند یک فرصت بسیار مهم تاریخی را فراهم کرده است، به شفقنا گفت: به موازات این وسعت وانتشار جمعیتی وسائل ارتباط جمعی هم روز به روز گسترده تر شده که این هم خود کمک فراوانی برای شیعه می تواند محسوب شود. یعنی سهولت استفاده از اینترنت و کانالهای ماهوارهای و انتشار کتب و مجلات و پست کردن و رفت و آمدها و سفرها زمینهای را برای انتشار ایده و فکر مطرح کرده است.
شمالی با اشاره به نکته سوم خاطرنشان کرد: به دلیل انقلاب اسلامی، مقاومت اسلامی در لبنان و مسائلی که در عراق پیش آمده و سقوط صدام، در کشورهای مختلف تاثیرگذاری شیعیان بیشتر شده و توجه افکار عمومی و رسانهها و اهل سیاست و دانشگاهیان هم به تشیع بیشتر شده است. اگر ما به 50 سال قبل برویم حجم کتابهایی که راجع به شیعه نوشته شده است بسیار کم است. شیعه به عنوان یک جریان کوچک در درون اسلام بوده است که به جز بعضی از شرقشناسان که در موضوعات کوچک و بزرگ کار میکردند، کسان دیگری چندان توجه جدی نسبت به آن نداشتند اما الان توجه بسیار است.
شیعه اینک از یک فرصت تاریخی برای نشر معارف اهل بیت (ع) برخوردار است
رییس مرکز اسلامی انگليس با تأکید بر اینکه الان زمینهای فراهم است تا یک فرصت تاریخی در اختیار تشیع باشد و ما بتوانیم مسئولیت خودمان را در برابر پیام اهل بیت (ع) ادا کنیم، تصریح کرد: پیام اهل بیت (ع) همان پیام اسلام صحیح و پیام انبیا است و همان چیزی است که بشر با وجدان و فطرت خود درک میکند. زیرا به گفته امیرالمومنین(ع) انبیاء آمدهاند تا انسانها را به میثاق فطرت خود بازگردانند و دفائن و گنجینههایی که مدفون شده است را بیرون بیاورند، پیام زیبای اهل بیت همان پیام اسلام و انبیا و فطرت است. ما امروز در مقابل این پیام مسئولیت سنگینی داریم. زیرا فرصتهای زیادی پیدا شده و ما مسئولیت سنگینی داریم تا این پیام را به نحو صحیح و مؤثر ابلاغ کنیم. البته وظیفهای هم جز ابلاغ نداریم. زیرا خداوند به پیامبر فرموده است که بر تو فقط این است که بلاغ مبین داشته باشی. بنابراین وظیفه ما این است که پیام را درست برسانیم.
آیا مشکل انسان معاصر دعوای بین شیعه و سنی است؟
وی افزود: متأسفانه ما مشکلی داریم و آن این است که نمیدانیم چه چیزی را باید انتخاب و بیان کنیم. آنچه مقتضای حال است و آنچه مخاطب ما انتظار و نیاز و شیفتگی دارد را رها میکنیم و میرویم به مسألهای که خودمان علاقه داریم میپردازیم. اين مانند اين است که کسی را دعوت کردهاند تا درس شیمی بدهد اما به خاطر علاقه شخصی درس تاریخ می دهد. و یا شخصی مشکلات اخلاقی دارد اما ما مباحث فقهی را بیان میکنیم. بنابراین ما باید ببینیم که مشکل انسان معاصر چیست. آیا مشکل انسان معاصر دعوای بین شیعه و سنی است. یعنی اگر بخواهیم پیام اهل بیت را بگوییم باید به مشکل شیعه و سنی بپردازیم. و یا اینکه 1400 سال گذشته بین اصحاب پیامبر چه رابطهای بوده و چه حوادثی رخ داده است. اینها مشکل آنها نیست. این مسائل در محافل ویژه خود توسط کسی که دغدغه موضوع را دارد باید بحث شود. امّا اين نمی تواند پيام ما برای انسان معاصر باشد.
مشکل انسان معاصر بی عدالتی و فقر و تبعیض و فروپاشی اخلاقی است
اگر امام حسین (ع) امروز بودند، آیا به جای پیام های جهانی، به مشکل بخش کوچکی از مسلمانان می پرداختند؟
وی با تأکید بر اینکه مشکل انسان معاصر مشکل بیعدالتی و تبعیض و فقر و فروپاشی خانوادهها و سرد شدن روابط و از دست دادن امید به یک زندگی معنوی و متعالی و دارای حداقل رفاهیات برای قشر عظیمی از مردم دنیاست، به شفقنا گفت: بسیاری از مردم دنیا امیدی به بهبود وضع زندگی خود ندارند و بسیاری از کشورها به سرخوردگی رسیدهاند. حتی رهبران آنها هم سعی نمیکنند وضع را بهتر کنند و تنها وقتی به قدرت میرسیدند با سازوکارهای ویژه سعی میکنند تاوضع خود را بهبود ببخشند. لذا این ناامیدی و ضعف توان روحی و معنوی انسان را کاهش داده است. چون وقتی انسان دچار نوميدی شود، از درون شکسته می شود، این مسأله میطلبد که پیام و راه حل مناسبی را که اسلام صحیح و اهل بیت میگویند، به بشريت معرفی کنیم. اگر امام حسین(ع) امروز بودند و درد بشر امروز را نگاه میکردند چه میفرمودند؟ آیا امام حسین(ع) میآمدند و از این مسائل غفلت میکردند و فقط یک حادثه تاریخی را مطرح میکردند و یا فقط به مسائلی که بین گروهی از مسلمانان مربوط میشوند، میپرداختند. آنهم به نحوی که حتی در درون امت اسلامی هم مشکل را حل نمیکند و مشکل را تشدید میکند.
رییس مرکز اسلامی انگليس خاطرنشان کرد: برخی از مسائلی که میبینیم توسط برخی شیعیان و برخی سنیها مطرح میشود، نه تنها به درد غیر مسلمانان نمی خورد حتی در درون امت اسلامی هم ما را به اصلاح نزدیک نخواهد کرد و فقط از قبیل ریختن نفت بر آتش است. ما باید از این فرصت تاریخی استفاده کنیم و ببینیم برای بشر امروز مسائل اساسی چیست و با شناخت عمیقی که باید از اهل بیت(ع) داشته باشیم آن را نشر و گسترش دهیم.البته ما در این مسأله هم مشکل داریم. گاهی بنده چنين تعبیر میکنم که اهل بیت(ع) مانند یک مجموعه کتاب چهارده جلدی هستند که اگر شما سیزده جلد اول را به خوبی بدانید، جلد چهاردهم را حدس خواهید زد. زیرا جلد چهاردهم عصاره و حاصل آن سیزده جلد است. جلد چهاردهم هنوز به ما عرضه نشده است، اما اگر سیزده جلد را بدانیم میتوانیم بفهمیم که جلد چهاردهم چیست. حالا از این سیزده جلد، چند جلد آن را میدانیم. ما درخصوص امام هادی و امام عسگری چقدر میدانیم. حتی درخصوص امام حسین که بسیار کار کردهایم باز هم فقط درخصوص چند صفحه آخر عمر ایشان میدانیم. این ضعف است. لذا اولا باید اهل بیت را خوب بشناسیم و دوم اینکه باید بفهمیم که اهل بیت برای بشر امروز چه پیامی دارند.
وی با اشاره به تعبیر امام رضا(ع) درخصوص احیاء امر اهل بیت(ع)، تصریح کرد: امام رضا (ع) میفرمایند؛ رَحِمَ اللَّهُ امْرءاً أَحْيَا أَمَرَنَا خداوند رحمت کند کسی را که امر ما را احیا کند. البته این کلمه " امر" یک بحث مهمی در روایات اهل بیت است که اشاره به بحث ولایت و امور مربوط به حقوق اهل بیت دارد. بعد سوال می شود: امر شما چگونه احیا می شود؟ آیا امر شما با حمله به مخالفین احیا میشود و یا با شتم و لحن احیا میشود؟ با چه چیز احیا میشود؟ حضرت در جواب میفرمایند که؛ یتعلم علومنا و یعلّمها الناس علوم ما را یاد بگیرند و آن را به مردم یاد دهند و بعد می فرمایند فان الناس لو علموا محاسن کلامنا لاتبعونا اگر مردم زیبایی های کلام ما را بدانند از ما تبعیت می کنند. بنابراین الان که مردم تبعیت نمی کنند معلوم می شود که مشکل اینجاست که هنوز زیبایی های کلام اهل بیت (ع) را نمی دانند، چون ما تا کنون یا درست یاد نگرفتیم و یا درست آنها را معرفی نکردیم. برخیها هم فکر می کنند که منظور امام رضا(ع) این بوده است که هر حدیثی از ما را بگویید. زیرا کلام اهل بیت همگی زیباست. اما منظور این است که زیبایی هایی که عموم مردم هم زیبا ببینند، بيان کنيد، زیرا بعضی چیزها فی نفسه زیباست اما هر کسی درک نمیکند و نیازمند مقدمه و پیش شرط است. اینجا منظور این است که ناس یعنی همان عموم مردم و با عقلیت عام و نه با عقلیت شیعی و ولایی به زیباییهای آن برسند.
دکترشمالی همچنین افزود: اگر بتوان در بیان کلمات اهل بیت (ع) در مسائل مختلف اجتماعی، خانوادگی، فردی، دنیوی، اخروی و ... دقت و پردازش نمود؛ آن وقت آنها میگویند که اولا این کلام با فطرت جور در میآید، با عقل انسان جور در میآید و این کلام بر دل و جان انسان مینشیند و بعد هم میگویند که ما تا به حال چیزی به این خوبی نشنیده بودیم. بنده گاهی به دوستان علاقمند به گفتوگوها و مباحث تطبیقی بیان میکنم که بسیار خوب است که ما روی مشترکات تأکید میکنیم، اما تأکید بر مشترکات هم باید به گونهای باشد که نقطه امتیاز هم روشن باشد. به فرض اگر در مورد خانواده صحبت میکنیم، ما بگوییم که خانواده مهم است و طرف مقابل هم بگوید که خانواده مهم است، با این شرایط دوستی حاصل میشود، اما لاتبعونا حاصل نمیشود. لاتبعونا وقتی حاصل میشود که مشترکات بیان شود و طوری بیان شود که به دل طرف مقابل بنشیند و طرف مقابل بگوید که این حرف شما نکتهای دارد که ما آن را نداریم و اضافه دارد و این اضافه را از کجا آوردهآید. در اینجا ما بگوییم که این حرف از اهل بیت (ع) است امام ماست که در اینجا میشود لاتبعونا.
رییس مرکز اسلامی انگليس در مثالی یادآور شد: زمانی بنده بحثی درخصوص رحمت خدا در دانشگاهی در کانادا داشتم و راجع به رحمت خدا گفتم که رحمت خداوند در قرآن کریم فصول مختلفی دارد که یک قسمت آن بحث مغفرت است. مغفرت هم چهار مرحله و سطح دارد. گاهی گناه فقط بخشیده می شود، گاهی هم بخشیده و هم پوشیده می شود، گاهی محو می شود و گاهی هم تبدیل سیئات به حسنات می شود. معاون آن دانشگاه به بنده گفت که من چنین چیزی را تا به حال در منابع خودمان ندیدهام. باید مجددا بررسی کنم. همچنین یک بار جلسهای در قم داشتیم که گروهی از اساتید مسیحی فلسفه آمده بودند. بنده درخصوص صفات خداوند در قرآن صحبت کردم و بیان کردم که خداوند هم شاکر است و هم شکور. یعنی خداوند بسیار شکر میکند. یعنی در شرایطی که انسانهای کمی نسبت به خدا شکر میکنند، خدا در برابر کار بندگان بسیار شکر میکند. یکی از آنها بیان کرد که بنده چنین مطلبی را تاکنون ندیدهام که خدا شکر میکند. خوب است که دراین خصوص بحث کنیم.
باید زیبایی های کلام وسیره اهل بیت (ع) را به گونه ای بیان کرد که با فطرت بشر امروز ارتباط برقرار کند
وی افزود: بنابراین روش ما باید این باشد که زیبایی های موجود در کلام اهل بیت را به گونهای که با فطرت بشر و وجدان و دل و جان بشر ارتباط برقرار کند بگوییم و طوری هم بگوییم که شخص وقتی با دیگر مطالب مقایسه میکند بفهمد که اینجا یک چیز اضافه دارد. البته خود گوینده هم باید در مقام انتخاب و بیان، توجه به دیدگاههایی که دراین مسأله وجود دارد را داشته باشد. مثلا بدانند که دیگر ادیان چه میگویند. از این رو وظیفه ما امروز نه فقط درمقابل اسلام و اهل بیت، بلکه در مقابل بشر این است که زیباییهای موجود در اسلام و اهل بیت را بگونهای که با بشر امروز ارتباط برقرار کند و مشکل آن را برطرف کند، بیان کنیم. از هر فرصتی هم باید استفاده کنیم که امروز محرم بهترین فرصت است.
محرم زمانی است که باید تجدید نیرو کنیم
رییس مرکز اسلامی انگليس در ادامه گفت و گو با شفقنا با بیان اینکه محرم زمانی است که باید تجدید نیرو کنیم، خاطرنشان کرد: باید با توسل با گریه و عزاداری قلب خودمان را شستشو بدهیم. اگر گناهانی کردیم از توبه و استغفار استفاده کنیم و یک نیروی معنوی و خلوص بگیریم و زنگار را از وجودمان بزداییم و دوم از حضور مردم استفاده کنیم و پیام صحیح را منتقل کنیم و معرفت آنها را نبست به اهل بیت (ع) و دین افزایش دهیم و سوم اینکه در این محرم که همه شیعیان حضور دارند برای چگونگی معرفی پیام اهل بیت (ع) به دیگر ادیان و دیگر جوامع استفاده کنیم. چگونه با مسیحیان و یهودیان و حتی با آنها که دینی ندارند اما به تعبیر امام حسین (ع) احرار هستند، صحبت کنیم. امام حسین وقتی دیدند که به خیام حمله میکنند فرمودند که اگر دین ندارید لااقل آزاده باشید. بنده تصّور می کنم حر یعنی کسی که بر اساس وجدان رفتار میکند. در آن روایت هم داریم که میگوید بعضی خدا را برای ثواب بهشت و برخی از ترس جنهم خدا را عبادت میکنند و بعضی هم خدا را اهل عبادت مییابند که این عبادت احرار است. به عقیده بنده حر کسی است که طبق وجدان خود عمل میکند و نه از روی طمع و یا خوف. لذا ما باید از فرصت محرم استفاده کنیم در جهت افزایش معرفت خود و توان معنوی و روحی گرفتن و قلبمان را صاف کنیم و برنامهریزی کنیم تا کلام اهل بیت و بخصوص امام حسین را به احرار دنيا معرفی کنیم.
محرم ماه معرفت است و نباید به عزاداری صرف بسنده شود
دکتر شمالی معتقد است: اگر در ایام محرم به جای افزایش معرفت کارهای احساسی کنیم و کارهای احساسی هم به جای اینکه گریه و توسل و خضوع درونی باشد، فقط بیاییم کارهای ظاهری مانند قمه زنی یا پاره کردن لباس کنیم، معلوم نیست که خضوع و خشوع و طهارت روحی در افراد ایجاد شود. گاهی افراد حتی یک قطره اشک هم نمیریزند اما سر و صدا زیاد میشود. ما نمیخواهیم بهره ما از محرم فقط انجام برخی مراسم باشد. بلکه میخواهیم افزایش معرفت و معنویت و نورانیت باشد که در زیارت عاشورا تعبیر زیبایی دارد که از خدا میخواهیم: و ان یجعلنی فی مقامی هذا ممن تناله منک صلوات و رحمه و مغفره. دریافت صلوات الهی از خود قرآن استفاده می شود که به معنی نورانیت است. چرا که خداوند در سوره احزاب میفرماید می فرماید : هو الذی یصلی علیکم و ملائکته لیخرجکم من الظلمات الی النور یعنی کسی که صلوات دریافت کند از ظلمات و تاریکی ها به سوی نور می رود. یعنی شما در عزاداری باید نورانی شوید. وقتی نورانی شدید، یعنی اینکه باید اخلاق شما بهتر باشد. شک و تردید کم شود. رفتار با همسایه و همسر و خانواده بهتر باشد. همه بدی ها در فضای تاریک صورت میگیرد. اما وقتی قلب نورانی میشود انسان متحول میشود. لذا ما باید این استفاده را کنیم و پیام امام حسین را به دنیا و احرار دنیا برسانیم.
باید روش های ما در محرم عمق معرفتی داشته باشد
وی با تأکید براینکه اگر کارهایی کنیم که عمق معرفتی ندارد، تاثیر معنوی نداشته و کسی را هم جذب اهل بیت نخواهد کرد، گفت: برخی از کارهایی که انجام میشود در درون شیعیان هم بر سر آن اختلاف نظر وجود دارد، لذا باید بر روی آن بیشتر فکر کنیم. وقتی شیعیان قبول ندارند، سنی و مسیحی چگونه به مسأله نگاه خواهند کرد؟ زمانی یک دوستی بیان میکرد که در یکی از شهرها شخصی میخواست شیعه بشود. ما او را در زمان عزاداری به مرکز آوردیم. بعد از عزاداری بیان کرد که دین شما به درد من نمیخورد. طبیعتاً وقتی جلوی یک غیرمسلمان چاقو به سر یک کودک میزنند و این را به عنوان يک مراسم شيعی معرفی می کنند، چنين کسی شیعه نخواهد شد. یا حتی اگر در خیابان این کار را جلوی آنها انجام دهید هیچ کس با شما همدردی نخواهد کرد و فکر خواهند کرد که شما مشکل روحی و فکری دارید. لذا میبینید که دشمنان شیعه هیچ ابایی ندارند و حاضر هستند تا این صحنهها را در تمام دنیا پخش کنند. اگر به نفع شیعه بود قطعاً چنین نمیکردند. امّا چون میدانند که تأثیر آن به ضرر ما است، هيچ ابائی از انتشار اين امور نداشته بلکه بسيار هم خوشحالند.
باید محبت مردم را به فرهنگ اهل بیت جلب کرد
رییس مرکز اسلامی انگليس با اشاره به دو راه در پیش رو، تصریح کرد: ما دو راه در پیش رو داریم. یک راه همان که اهل بیت فرمودهاند. امام صادق (ع) در اصول کافی به آن اشاره می کنند و می فرمایند: " لیس من احتمال امرنا القبول و التصديق و حسب بل صيانة و کتمانه من غير اهله " اگر شما امر ما را قبول دارید تنها به این نیست که بگویید و بیان کنید، بلکه بخشی از آن این است که معارفمان را از کسانی که اهل آنها نیستند کتمان کنید.بعضی از معارف ما را نباید در جایی بگویید. بعضی مسائل و اعتقادات ما وجود دارد که برای بیان آنها شخص باید زمینه داشته باشد. چراکه اگر زمینه نداشته باشد آن را شرک و کفر خواهد دانست.
دکترشمالی ادامه داد: حضرت سپس می فرمایند؛ خداوند رحمت کند بندهای را که محبت مردم را به سوی ما و خودش بکشد. سؤال امام صادق(ع) از ما امروز اين است: شما چه کردهاید که محبت مردم را به سمت اهل بیت و شیعه بیاورید؟ حرف منطقی زدهاید؟ کمکهای بشر دوستانه کردید؟ با فقر و بیسوادی و ایدز به نام شیعه مبارزه کردید؟ اینها بسیار خوب است اما اگر قمه زدید و فحش دادید و لعن کردید، محبت کسی را جلب نکردهاید. اینها ملاک است که باید سنجیده شود. سپس میفرمایند: "حدّثوهم بما یعرفون و استروا عنهم ماینکرون" آنچه اینها معروف میشمارند و زیبایی آن را درک میکنند، برای آنها بيان کنيد: امّا آنچه آنها منکر میشمارند پنهان کنید. معروف و منکر عرفی است. آنچه آنها نمیفهمند و با آن مشکل دارند را نگویید. لذا وظیفه همه شیعیان و به ویژه علما و خطبا و اهل قلم و کسانی که مؤسسان و برگزار کنندگان مجالس و محافل هستند این است که با توجه به شرایط امروز دنیا و با توجه به حساسیتها به هوش باشند. زیرا همانطور که کار خیر منتشر میشود، کار شر هم به سرعت منتشر میشود. البته شرایط تبلیغاتی به صورتی است که مسائل بد زودتر منتقل میشود. مثلا اگر کسی کلیه خود را اهدا کند، در یک فاصله زمانی منتشر میشود اما اگر کسی به کسی حمله کند، به سرعت پخش میشود. بنابراین این شرایط میطلبد که ما بسیار دقیق باشیم. در حرف و گفتار و برنامهها دقت کنیم.
وی یادآور شد: شنبه گذشته نوزدهمین جلسه علمای شیعیان در انگستان برگزار شد و به حمدالله حدود 100 تن از علما و ائمه جماعت حضور داشتند که بیانیه ای صادر کردند که یکی از بندهای آن تعظیم شعائر حسینی و دوم تأکید بر بیان پیام امام حسین برای انسان معاصر و سوم تأکید بر وحدت اسلامی و دوری از کارهایی که باعث اختلاف میشود و چهارم حمایت از مظلومان عالم و پنجم تأکید بر همبستگی و کارهای خیریه بود. وظیفه سنگینی است و امیدواریم خداوند کمک کند تا ما بتوانیم پیام اهل بیت را هم خوب درک کنیم و هم به خوبی منتشر نماییم.
زیارت اربعین سرشار از پیام های جهانی و انسانی است
وی با اشاره به پیامهای امام حسین که امروز باید بیان شود، گفت: زمانی بنده فکر میکردم که چه جنبههایی از حیات و قیام امام حسین را میتوانیم مطرح کنیم که با انسان و فارغ از گرایشات دینی ارتباط برقرار کند. برای بنده جالب بود که زیارت اربعین بسیاری از این مفاهیم را در خود جای داده است. در این زیارت آمده است "شما خون خود را دادی تا بندگان خدا را از حیرت و جهالت و ضلالت دور کنی". مبارزه با جهل شعار بسیار مهمی است. از مبارزه با بی سوادی گرفته تا چیزهای دیگر مانند جهل سیاسی، اجتماعی و... یا اینکه اشاره شده است که مظلوم شهید. به عقیده بنده معنای مظلوم شهید این است که شما تا حدی که جانتان را دادی باز هم حاضر نشدی با ظالمین همکاری کنی. اگر فقط مظلوم بود معلوم نبود که تا کجا ادامه دارد، اگر فقط شهید هم بود باز هم معلوم نبود که با ظالمین میجنگد. اما مظلوم شهید یعنی کسی که تا سرحد جان دادن با ظالم همکاری نکرده است. نه تسلیم ظالم شده است و نه همکاری کرده است.
باید با ظلم مظلومانه مبارزه کرد
رییس مرکز اسلامی انگليس ادامه داد: در اینجا مبارزه با ظلم آن هم از نوع مظلومانهاش مطرح است. یعنی گاهی ما با ظلم، ظالمانه مبارزه میکنیم که جواب نمیدهد. باید با ظلم مظلومانه مبارزه کرد. این مظلومیت غیر از منظلم بودن و ظلم پذيری است. گاهی ممکن است ظالم به زن و بچه ما آسیب برساند، ما مظلوم هستیم اما نباید مقابله به مثل کنیم . گاهی حرفهای بیادبانه میزند، باز هم ما نباید این کار را انجام دهیم. وقتی یک انسان متخلق با ظالمی که موازین را رعایت نمیکند مبارزه میکند، خواه ناخواه مظلوم میشود. حضرت علی (ع) چرا مظلوم است، چون به اخلاق پایبند است. شما نمیتوانید با اخلاق رفتار کنید و مظلوم نباشید. این مظلومیت در عين حقانيّت، خیلی هم زیباست. لذا خود این مسأله نشان میدهد که با ظلم باید مبارزه کرد و چگونه باید مبارزه کرد. یک سری از این مسائل را میتوان در حیات بزرگوارانه امام حسین دید. مثل برخورد با حر و قبول توبه و گذشت و بخشش و بسیاری از مسائل مثل بحث خانواده و دیگر مسائل. اینها جای مطالعه دارد.
باید امام حسین (ع) را آنگونه معرفی کرد که یک غیر مسلمان هم ایشان را الگو بداند
وی افزود: بنده یک زمانی به این مسائل فکر کردم و چند جا هم تست کردم. به عنوان مثال هر سال جلسهای در تورنتو به مناسبت اربعین امام حسین (ع) برگزار می شود که مسلمانان جمع میشوند و غیر مسلمانان را هم دعوت میکنند. بنده در این مراسم سعی کردم تا امام حسین را بگونه ای که غير مسلمانان بفهمند، معرفی کنم. این مسأله بسیار مهم است که ما امام حسین را به نحوی معرفی کنیم که یک غیر شیعه و حتی غیرمسلمان با امام ارتباط برقرار کند و امام حسین را هم الگو بداند. بحمدالله در آن جلسه استقبال خوبی از اين صحبت به عمل آمد و به طور مثال يکی از حضّار که سيک بود بعد از سخنرانی به من گفت: هر آنچه شما دربارة امام حسين گفتيد، makes sense یعنی قابل درک و همنوايی است.
دکتر شمالی در پاسخ به سؤال خبرنگار شفقنا درباره پیامهای انسانی قیام امام حسین (ع) چنین گفت: می توان به مبارزه ایشان با ظلم، با استبداد، با فساد اجتماعی، اقتصادی، عقیدتی و اخلاقی و نهایتاً ایستادگی بر سر حقیقت تا پای بذل جان، آبرو و حیثیت خود و خاندان اشاره کرد. امام حسین (ع) با این حرکت گویی مباهله را تکرار کرده اند. اگر پیامبر (ص) در روز مباهله همه اهل بیت خود را به صحنه آوردند، امام حسین (ع) هم این کار را تکرار کردند و از این منظر می توان گفت امام حسین (ع) همه خاندان ومیراث معنوی پیامبر (ص) را برای مبارزه با ظلم و انحراف یزید به صحنه آوردند تا اسلام، اخلاق و انسانیت زنده بماند. در این حال وقتی سخن از پیامهای انسانی قیام امام حسین به میان می آید ممکن است یک سوال پیش بیاید که تفاوت امام حسین (ع) با رهبران غربی مانند گاندی که در راه مبارزه دست به هر تلاشی زدند، چیست و کجاست؟ دو رویکرد وجود دارد. این دو با هم معارض نیستند اما در یک سطح هم نیستند. یکی اینکه امام را به گونه ای معرفی کنیم که تفوق شخصیت حضرت و منش و رفتار ایشان بر سایر مبارزان و رهبران عالم مشخص شود. این مسأله را میتوان بررسی کرد. مثلا همین که امام حسین (ع) در سخت ترین شرایط ارزشها را رعایت کردند و به یک حیوان هم ظلم نکردند، جای بررسی دارد و بسیار هم مهم است که ایشان چه ارزشهایی داشتند و پای این ارزشها با حفظ اخلاق چگونه ایستادند. راه اول يعنی بيان امتیازات سخنان و شخصيت و منش امام حسين(ع) نسبت به ديگران ساده است و درک آن راحت است. اما راه دیگری هم وجود دارد که پیچیده و سخت است اما اثر آن بیشتر است. و آن اینکه امروز ما شیعیان امام حسین بیایم برای آن ارزشهایی که امام حسین (ع) برای آن اقدام کرده و انسانهای مصلح دنیا برای آن کار میکنند، فعالیتی بکنیم که همتا نداشته باشد. اگر بتوانیم کاری بکنیم که همتا نداشته باشد، بعد آنها خواهند گفت که این قوت و موفقیت از کجا آمده است؟ در این زمان است که میگوییم ما امام حسین (ع) را داریم.
باید با عمل خود معرف فرهنگ حسینی باشیم
وی ادامه داد: زمانی فقط از امام حسین (ع) حرف می زنیم، اما زمانی هم هست که یک کار چشمگیر انجام می دهیم که دیگران نتوانستند انجام دهند. بعد میگویند که شما چگونه انجام دادید و ما باید مطالعه کنیم. نمونههایی از این مسأله را دیدهایم. به عنوان مثال گاهی برخی که مطالعه میکنند میگویند چطور شده است که مردم انقلابی ایران با این همه مشکلات درونی و بیرونی و جنگ چرا تسلیم نشدند و شکست نخوردند؟ میگویند این به خاطر این است که روحیه شهادت طلبی و مقاومت و عشق به مرجعیت و رهبری و امام حسین را دارند. من میگویم ما شیعیان بیاییم و در مسیر ارزشهایی که اهل بیت بر روی آن تأکید داشتند، در مسیر اهداف امام حسین و مبارزه با جهل و ظلم و فقر و حمایت از مظلوم و حمایت از خانواده و امر به معروف و ادب، در اینها کارهایی کنیم که آنقدر چشمگیر باشد که آنجا امتیاز اهل بیت مشخص شود.
رییس مرکز اسلامی انگليس اظهار کرد: در روایت آمده است کونوا لنا زینا یا اینکه امام صادق فرمودند که اگر شما خوب انجام دهید میگویند که امام صادق آنها را تربیت کرده است و اینگونه بار آورده است. مثلا یک پزشک شیعه باید نشان دهد که شیعه بودن من در پزشکی من باعث شده است که من با بیماران بهتر برخورد کنم. من در به روز بودن به لحاظ علمی بهتر هستم. روحیه همکاری و مسئولیتپذیری دارم. لذا این میشود معرفی امام حسین در شرایط امروز. امّا اگر فقط بخواهیم حرف بزنیم کافی نیست.
وی در ادامه در پاسخ به سؤالی در مورد منش و روش اجتماعی، فرهنگی و زیست اقتصادی شیعیان و ضرورت وجود سبکی از زندگی توسط شیعیان که ورود به آن سبک زندگی تضمین جنبه های مختلف زندگی شخصی و اجتماعی به همراه ابعاد معنوی و اخلاقی را داشته باشد، چنین تأکید کرد: زمانی شما تبلیغ میکنید و افراد معدودی جذب میشوند. اما زمانی نصرت و فتح بدست میآورید مصداق آیه اذا جاء نصرالله و الفتح میشود. یعنی یک موقع ما حرف میزنیم که سخت است. اما زمانی موفق میشویم که حرفها را پیاده کنیم و به پیروزی برسیم که مردم پیروزی ما را میبینند و در آن صورت است که: یدخلون فیدینالله افواجا. مثلا ما میگوییم که خانواده مهم است و زن و مرد باید به هم احترام بگذارند. با این حرف چند نفر جذب میشوند؟ امّا اگر توانستيم خانوادههای خودمان را نشان دهيم و بتوانيم عمق صميميت و وفاداری را عملاً نشان دهيم، اگر بتوانيم به جايی برسيم که در ميان ما طلاق بسيار نادر باشد، همگان علاقمند خواهند شد که رمز موفقيت ما را پيدا کنند. امّا اگر سخنان زيبای اهل بيت (ع) را مطرح کنيم ولی در ميان خود ما آمار طلاق به 20 درصد و 30 درصد برسد، چه کسی سخنان ما را جدّی خواهد گرفت؟
دکتر شمالی در پاسخ به این سوال که چگونه میتوان به این رخداد بزرگ که ابعاد تاریخی مشخص دارد وارد شداما ضمن تبیین ابعاد آن، به اختلافات درون مسلمین دامن نزد؟ گفت: اگر گروهی در کنار کوهی زندگی کنند و روستای همسایه آنها به نحوی باشد که درختها و بوتههای کوه را بکنند، این کوه به مرور زمان و بعد از دو سه نسل پوشش سبز خود را از دست میدهد و زمینه سیلاب پیدا میکند. وقتی باران بیاید، سیل میآید و وقتی سیل بیاید هر دو روستا را از بین میبرد. اینجا دیگر جای بحث نیست که بگویند چه شده است که به اینجا رسیدهاند. بلکه باید فکر کنند تا جلوی سیل را بگیرند تا هر دو روستا را از بین نبرد.
نمی توان منکر رخدادهای تلخ صدر اسلام شد اما باید از تاریخ به گونه ای استفاده کنیم که برای امروز مفید باشد
وی افزود: ما نمیخواهیم منکر تاریخ و واقعیتها بشویم. اما از تاریخ باید به گونهای استفاده کنیم که به درد امروز و فردا بخورد. یک زمانی شما تاریخدان و مورخ هستید و بحث علمی میکنید. لذا فارغ از اینکه اولویتهای امروز چیست باید بحث شود. اما زمانی مسائل حیاتی وجود دارد که باید نسبت به آن مسائل حیاتی موضعگیری کنیم. بسیاری از این مشکلاتمان هم مشکلات مشترک است. ما الان باید جلوی سیلاب ماتریالیسم و سکولاریسم و لیبرالیسم را بگیریم. چراکه در حال از بین بردن ریشه هستند.
به گفته وی، مباحث تاریخی چند قسمت است. دانستن یک قسمت برای درک شرایط امروز لازم است. یک قسمت برای همه مسلمانان لازم است و یک قسمت هم برای شیعیان و یک قسمت هم فقط برای متخصصین است. تاریخ باید در محافل علمی بحث شود و جای خود را دارد و حق پذیری هم این است که انسان واقعیت را آن طور که بوده است تلاش کند و بشناسد. اما بحث من بر سر سیاست تبلیغی ما است. یعنی آن قسمتی که ما میخواهیم پیام امام حسین را به دیگران معرفی کنیم، در آنجا آیا باید به یک مسأله تاریخی تأکید کنیم و یا اینکه امام حسین و پیام ایشان را بیان کنیم. به عنوان مثال اگر بحث یزید را مطرح کنیم مشکلی نیست، معاویه هم تا حدی میتوان مطرح کرد. اما جلوتر رفتن لازم نیست. وقتی تریبون داریم دو کار میتوانیم انجام دهیم یک بار اینکه بگوییم امام حسین چه کرده است و یک بار اینکه یزید چه کرده است. قاعدتا صحبت از امام حسین خیلی بهتر است و باید محاسن کلام اهل بيت (ع) را بیان کرد.
ما باید یک تحول اخلاقی و فکری پیدا کنیم و نباید فکر کنیم که با جمع شدن و گریه کردن و اطعام مشکلات حل خواه شد
دکتر شمالی در تفسیر جمله اللهم اجعل محیای محیا محمد و آل محمد و مماتی ممات محمد و آل محمد، چنین تصریح کرد: یک معنا این است که یعنی خدایا زندگی من را همانند زندگی آنها و مرگ من را هم مانند مرگ آنها قرار ده تا همانند آنها زندگی کنم ولی یک بعد دیگر هم دارد و آن اینکه زندگی من زندگی امام حسين (ع) باشد يعنی میگوییم خدایا توفیق بده که امام حسین ع از طریق زندگی من زندگی کند. یعنی اینکه اگر امام حسین ع الان زنده بود چه کار میکرد تا من هم همان کار را انجام دهیم. چراکه در این شرایط زندگی خود را در اختیار امام حسین قرار دادهام و مرگ من هم در همان مسیر قرار خواهد گرفت. به عبارتی امروز هر شیعه باید تلاش کند تا امام حسین ع در مغز و قلب و اعضا و جوارحش ظهور کند. با این شرایط اخلاقمان، خانواده مان، رابطه با همسر، پدر، فرزند، معلم و... حسينی خواهد شد. دراین زمان، جذبه ایجاد خواهیم کرد. زیرا حرف تا حد محدودی جذبه ایجاد خواهد کرد. به فرض محال اگر کسی بیاید و صد در صد تعالیم امام حسین را بگوید، برد این مسأله بسیار کمتر از کسی است که بیست درصد از تعالیم امام را در زندگی خود پیاده کند. لذا ما باید یک تحول اخلاقی و فکری پیدا کنیم و نباید فکر کنیم که با جمع شدن و گریه کردن و اطعام مشکلات حل خواه شد. البته اینها هم بسیار عالی هستند اما اینها برای این است که وارد عرصه شویم تا کار جدی کنیم. لذا نباید به مقدمات اکتفا کنیم.
حزن واقعی با معرفت حاصل می شود و ریشه عزاداری حزن است
رییس مرکز اسلامی انگليس با اشاره به افراطیگری در عزاداریها و نگرانیهایی که در این زمینه وجود دارد، گفت: ما دو جنبه در عزاداری داریم که یکی ماهیت و محتوای عزاداری است و دیگری فرم و شکل و قالب است. به اعتقاد بنده، عزاداری یعنی ابراز عمومی و علنی حزن برای از دست دادن یک شخصیت عزیز. چون اگر در دل باشد این عزاداری نیست، باید حزن در از دست دادن یک شخصیت محبوب باشد. یعنی در واقع ریشه اصلی حزن است که حزن جوهره است. حزن هم با معرفت حاصل می شود. وقتی شما بشناسید که چه کسی را و به چه علتی از دست دادید، حزن ایجاد می شود. لذا معرفت کلیدی است که ما را به حزن میرساند. بعد هم شباهتی ایجاد میشود. یعنی وقتی انسان یک فرد خوبی را میشناسد خواه نخواه میخواهد شبیه او باشد و هماهنگی ایجاد شود که همان بحث اطاعت است. بعد هم که میخواهید حزن را ابراز کنید میشود، غالب. مردم ممکن است به گونههای مختلف این حزن را اظهار کنند که یک اظهار طبیعی و طبیعت بشر است و یک اظهار هم فرهنگی است. اظهار طبیعی گریه است. بشر وقتی محزون میشود گریه میکند