پایگاه خبری تحلیلی فرقه نیوز: کسانی که خود را پیرو مسیح مینامند با این سؤال مواجهاند: چگونه میتوان به خداوند ایمان داشت و شاهد بیعدالتی و خشونت بود. کتاب «مسیحی بودن پس از ویرانی غزه»، پاسخی جمعی از مققان مسیحی به این پرسش است. با کاوش در این کتاب است وضعیت مسیحیان در غزه و سرانجام تحلیل مواضع مسیحیت صهیونیستی روبهرو هستیم. از پرسشهای اساسی این کتاب این است که: «چرا میلیونها آمریکایی که ادعای پیروی از عیسی مسیح دارند، همچنان از ویرانی غزه دفاع میکنند یا سکوت برمیگزینند؟»
معرفی کتاب و ویراستاران
این کتاب در ۱۲ اوت ۲۰۲۵ منتشر شد. ویراستاران آن بروس اف. فیسک و جی. راس واگنر هستند.
-
بروس اف. فیسک در معرفی کتاب ذکر شده است که «عضو ارشد پژوهشی» مؤسسهٔ (NEME) است و پیشتر استاد عهد جدید در کالج وستمونت بوده است.
-
جی. راس واگنر عضو هیئت علمی رشتهٔ عهد جدید در مدرسهٔ الهیات دوک است و در زمینهٔ تفسیر نامههای پولس فعالیت میکند؛ او همچنین کشیش آنگلیکان است.
کتاب مشتمل بر مقالات متنوعی است از نویسندگان گوناگون: مسیحیان آمریکایی، لاتین، یهودی، فلسطینی؛ افرادی که سالها در سرزمین مقدس زیستهاند یا با فلسطینیان تعامل داشتهاند. در مقدمه کتاب واکاوی شده که این آثار بر پایه سالها شنیدن، گفتوگو، مشارکت و تجربه در منطقه شکل گرفتهاند.
فهرست فصول کتاب نیز جالب و وسیع است؛ برخی عناوین مهم عبارتاند از: غزه نابود شده، ناوگان مسیحیان اسرائیل به حرکت درمیآید، بمباران به نام انجیل، شهروندان فلسطینی در سایه جنگ و فصلهایی دربارهٔ تبیین نسلکشی، تفسیر مکاشفه، ارتباط مسیحیان و یهودیان، و….
این کتاب یک صرفاً تحلیل انتزاعی و ذهنی نیست، بلکه صدای واقعی کسانی است که میان آنچه گزارش میکنند، زندگی کردهاند.
وضعیت مسیحیان و مسیحیت در غزه و فلسطین
برای درک عمیقتر کتاب، باید به وضعیت مسیحیان فلسطینی و وضعیت کلی غزه نگاه کنیم؛ چون بسیاری از مقالات کتاب دقیقاً این تجربه را مدنظر دارند.
- جمعیت مسیحیان فلسطینی طی دههها کاهش یافته است؛ فشارهای اقتصادی، امنیتی و اجتماعی موجب مهاجرت بسیاری از آنان شده است.
- در غزه، مسیحیان به عنوان اقلیتی بسیار کوچک با مشکلات مضاعف روبهرو هستند: محدودیت در آزادى حرکت، محاصره سخت، آسیب به زیرساختها، اختلال خدمات بهداشتی و آموزشی و خطرات ناشی از جنگ.
- کلیساها، مدارس مسیحی و مؤسسات دینی در غزه معمولاً در شرایط دشوار فعالیت میکنند؛ گاهی زیر آتش بمباران یا بدون منابع کافی.
نویسندگان در بسیاری از مقالات به مثالها و روایتهایی از مسیحیان غزه میپردازد نه فقط به عنوان مفسر بلکه بهعنوان کسانی که رنج دیدهاند.
مسیحیت صهیونیستی: جریان، ایدئولوژی و نقد کتاب
یکی از ستونهای مهم کتاب، نقد مسیحیت صهیونیستی است؛ جریانی که حمایت دینی و سیاسی از اسرائیل را بهعنوان بخشی از نقشهٔ الهی تلقی میکند.
مسیحیت صهیونیستی ایدئولوژیای است که معتقد است بازگشت یهودیان به سرزمین اسرائیل تحقق پیشگوییهای کتاب مقدس است و تأسیس «دولت یهودی» و گسترش آن بخش مهمی از نقشهٔ الهی برای پایان تاریخ است. این دیدگاه معمولاً به آموزههای «دیسپنسیونالیسم» (1) و تفسیرهای آخرالزمانی متصل است که تأکید میکنند تا اکثر یهودیان به سرزمین برنگردند، بازگشت نهاییِ مسیح ممکن نیست.
در این کتاب یکی از فصول مهم با عنوان «ناوگان مسیحیان اسرائیل به حرکت درمیآید» به آنچه نویسندگان از بسیج گسترده مسیحیان صهیونیست برای پشتیبانی اسرائیل پس از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ میخوانند، میپردازد؛ و تلاش میکند ریشههای مذهبی، فرهنگی و سیاسی این پشتیبانی را بفهمد.
نقدهای کتاب بر مسیحیت صهیونیستی
- یکی از نقدهای محوری کتاب این است که بسیاری از مسیحیان تحت تأثیر مسیحیت صهیونیستی، رنجِ فلسطینیان را نادیده میگیرند یا آن را بهعنوان «نتیجۀ جنگ مشروع» تحلیل میکنند.
- نویسندگان نشان میدهند که برخی جریانها آیات عهد قدیم یا جدید را به شکلی گزینشی و بدون توجه به کلیّت پیام کتاب مقدس به کار میبرند تا مشروعیت سیاسی اسرائیل را توجیه کنند. به عبارتی، آیاتی که عدالت، محبت به همسایه یا مراقبت از یتیم و مهاجر را میگویند، نادیده گرفته میشوند.
- برخی از جریانهای مسیحیت صهیونیستی از سیاستهای نظامی اسرائیل دفاع کردهاند و حملات به غزه را «دفاع مشروع» یا «اجرای عدالت الهی» دانستهاند؛ چیزی که کتاب بهشدت نقد میکند، بهویژه وقتی که تلفات غیرنظامی گسترده است.
- کتاب اشاره میکند که تأثیرات اجتماعی و سیاسیِ لابیهای مسیحی طرفدار اسرائیل در آمریکا، پیوند میان دین و سیاست را تقویت کردهاند و جریان مسیحیت صهیونیستی را در عرصه سیاسی جهانی قدرتمند ساختهاند.
- کتاب بارها از خوانندگان مسیحی میخواهد که از موضع خویش توبه کنند و ایمان خود را بازخوانی نمایند. به تأکید بر عدالت، همدلی و شنیدن صدای ستمدیدگان دعوت میکند.
برای مطالعه بیشتر:
[1] https://books.google.com/books?id=bKN20QEACAAJ&pg=PA34&source=gbs_selected_pages&cad=1#v=onepage&q&f=false
[2] https://wipfandstock.com/9798385254859/being-christian-after-the-desolation-of-gaza/
[3] WHYNOT-Essay-Fisk — Christian Zionism
(۱) دیسپنسیونیالیسم در قرن نوزدهم توسط جان نلسون داربی مطرح شد و سپس در آمریکا از طریق «انجیل مرجع اسکوفیلد فراگیر شد. این دیدگاه تاریخ بشر را به «دورهها» یا «دیسپنسیشنها» تقسیم میکند و معتقد است هر دوره طرح ویژهای از خدا برای نجات و رابطه با انسان دارد. یکی از مهمترین محورهایش «بازگشت یهودیان به سرزمین اسرائیل» و «تحقق وعدههای عهد عتیق» است. چون این مکتب باور دارد بازگشت مسیح تنها وقتی رخ میدهد که اسرائیلِ قوم یهود دوباره در سرزمین موعود مستقر شود، پیروانش حمایت سیاسی و مالی از دولت اسرائیل را وظیفهٔ ایمانی خود میدانند.